André voelt zich top

Van diepe dalen naar een grote glimlach

Vanwege zijn 25-jarig jubileum bij WerkSaam was André Schouten vorig jaar op de koffie bij directeur Marjolijn Dölle. Marjolijn was nogal onder de indruk van het levensverhaal van André en vroeg: ‘Wil je jouw verhaal delen, als voorbeeld voor anderen?’ André twijfelde niet. ‘Als ik daar anderen mee kan helpen, dan wil ik dat wel.’

We spreken André op een maandag tijdens de ochtendpauze van de groenploeg in Spierdijk. Zijn tante is er ook bij. André ziet er goed uit, is vrolijk en vriendelijk en in voor een praatje en een lolletje. Maar dat is wel anders geweest. Hij heeft veel meegemaakt. Had ook ernstig overgewicht. André is heel open en het is daardoor meteen al een bijzonder gesprek. ‘Het ging niet zo goed met mij,’ zegt André. Zijn tante, terugdenkend aan die tijd: ‘Je was toen stil en verlegen, kroop vaak in een hoekje.’ Hoe heeft hij het voor elkaar gekregen dat het nu zo goed met hem gaat?

Eerst even over zijn werk bij WerkSaam. Er volgt een flinke opsomming. ‘Ik begon via een leer-werkproject bij Verpakken. Ik vond dat werk leuk om te doen en ik kon daar een beetje kijken wat ik kon.’ Daarna ging hij bij Deen in het magazijn werken en later ook bij Action. Maar bij deze bedrijven ging het niet. ‘Dat had ook met fysiek te maken’, zegt André die veel te zwaar was. ‘Als ik 5 meter liep, ging ik op een pallet zitten. Moest ik uitrusten.’ Bij een potplant bedrijf was André’s baas tevreden, maar André zelf niet.

Hij moest schoonmaakwerk doen omdat hij niet tussen de plant-tafels paste. Daarna, bij een kaasbedrijf waar hij productiewerk zou doen, kon zijn schort niet dicht. ‘Overgewicht speelde parten’, zegt zijn tante. André heeft nog meer gedaan, van groenvoorziening tot het uitdelen van gratis kranten bij het station tot het bewaken van de fietsenstalling in Hoorn. Maar ergens was er een omslagpunt en wilde hij iets aan zijn manier van leven veranderen. Hoe is dat gegaan?

Scheidsrechter worden? Ik?

‘Ga eens met Arie praten,’ had zijn woonbegeleider in 2011 tegen André gezegd. Arie werkte ook bij WerkSaam en had zijn overgewicht weten aan te pakken, met hulp. Het gesprek met hem deed iets met André. Het zette hem aan het denken. In die tijd kreeg André van zijn voetbalcoach ook nog eens te horen dat het niet meer verantwoord was om te blijven voetballen. Hij was te zwaar. André weet nog goed dat Max Nuijens van voetbalvereniging RKEDO toen op hem af stapte en zei: ‘We zoeken een scheidsrechter bij de pupillen. En ik denk dat jij dat zou kunnen doen.’ Maar nee, dat kon André zich niet voorstellen. Maar hij ging de cursus Voeding en Bewegen volgen. Van WerkSaam kreeg André daarna de mogelijkheid om mee te doen aan een begeleidingstraject van Esdégé-Reigersdaal. Hij is een half jaar in Heerhugowaard opgenomen en kreeg hulp van een psycholoog. Die vroeg: ‘Wat wil jij zelf?’ Dat was een belangrijke vraag. ‘Het moet ook in het hoofdje gewoon goed zitten’, zegt André. Hij wilde inderdaad scheidsrechter worden. Daar ging hij voor, dat was zijn doel.

Dat houden we erin

Maar hoe ging dat dan, een half jaar opgenomen zijn en strenge regels? ‘In het begin had ik er wel moeite mee,’ zegt André. ‘Ik vond het moeilijk om gezond te eten.’ Zijn tante: ‘Drie keer in de week kwam ik langs. Ik zei dan: we gaan evengoed naar de snackbar, voor een kop koffie. Dan ben je toch bij dezelfde mensen.’

En hoe was het na die begeleidingsperiode? André: ‘Ja, dan kom je thuis en dan moet je het gaan laten zien.’ Zijn tante stelde voor dat André in die eerste tijd zijn bonnetjes aan haar zou laten zien. Zo kon ze zien wat hij had gekocht en gegeten. Ook bleef André, net als in Heerhugowaard, elke 4 à 5 weken naar een diëtiste gaan. ‘Dat houden we erin,’ zegt zijn tante, ‘als stok achter de deur.’

In 2013 sloot André zich aan bij de fietsclub Voel je top. Dat vindt hij erg leuk. Hij laat op zijn telefoon zijn Strava route van gisteren zien, net als een filmpje van een lesje spinning. ‘Dat doen we in de wintermaanden.’ Hij is best trots, zijn tante ook en jeetje, dat mag ook wel! Een beetje sportiviteit is mooi, maar André gaat ver. Letterlijk. ‘In september gaan we naar Winterberg, daar oefenen we nu voor. We fietsen elke zondag 60 à 70 kilometer. Ik ben ook al naar Grand Ballon en Alpe d'HuZes geweest.’ 

Een voorbeeld gekregen en een voorbeeld gegeven

Waar André een voorbeeld had aan Arie, zo heeft André vorige week ook iemand gestimuleerd met zijn verhaal. Een coach van WerkSaam had aan André gevraagd of hij niet eens met een collega in Opmeer wilde spreken. Deze collega heeft ook zwaar overgewicht. André: ‘Natuurlijk wilde ik met hem praten! Bovendien: ik kende hem, ik heb jaren geleden met hem gewerkt.’ Maar André werd niet door hem herkend. Uiteindelijk viel het kwartje. André: ‘Hij schrok ervan. Eerst zei hij niks, maar hij was gefascineerd. Nu heb ik ook iemand gestimuleerd!’

Natuurlijk heeft André nog steeds wel eens mindere momenten. Dan snoept hij toch meer dan goed is. Hoe gaat hij daar mee om? ‘Dan bel ik mijn tante en vertel ik het,’ zegt André. Dat helpt om het de volgende dag weer beter te doen.

We moeten afronden, maar André zegt: ‘Ik heb nog iets meegenomen.’ Hij haalt zijn werkbroek tevoorschijn, van uit de tijd dat hij zo zwaar was. ‘Zo, ik ga te werk,’ lacht hij. We maken er een foto van en natuurlijk maken we ook een foto van André met zijn tante.

Wat wil André tegen cliënten van en collega’s bij WerkSaam zeggen? ‘Als je wil, kun je alles. Je moet doorzettingsvermogen hebben.’ Zijn tante vult aan: ‘Je leven wordt er alleen maar mooier op.’